Monumenten voor natuurbegraafplaatsen
In Nederland zien we steeds meer natuurbegraafplaatsen ontstaan door de toenemende vraag naar begraven in de natuur. Dit kunnen gronden en bospercelen zijn van een particuliere buitenplaats maar ook Natuurmonumenten is naarstig op zoek naar geschikte locaties en wil de komende jaren minstens 15 natuurbegraafplaatsen openen als de bestemmingsplannen dit toelaten. Ook de reguliere begraafplaatsen, van oudsher vaak in handen van de gemeente of een stichting, proberen nu delen van hun bestaande perceel doelbewust te herbeplanten en min of meer gecontroleerd te laten verwilderen voor dit relatief nieuwe verschijnsel.
Met mos begroeide grafstenen
Natuurbegraafplaatsen - de verschillen: wel of geen monument?
Men treft grote verschillen in regelgeving aan tussen begraafplaatsen en ook bij natuurbegraafplaatsen geldt: de ene is de andere niet. Het verdient aanbeveling om goed te kijken naar het regime van vigerende reglementen: op de ene natuurbegraafplaats is net iets meer mogelijk dan op een andere. In sommige gevallen geldt de regel dat een duurzaam gedenkteken ter herinnering absoluut niet is toegestaan en dat bijvoorbeeld uitvaartbloemen na 2 weken definitief worden geruimd. Daar staat dan wel het voordeel van optimale natuurbeleving tegenover.
Als u waarde hecht aan een blijvend zichtbare markering van het graf kunt u het beste eerst nagaan of dat mogelijk is op de betreffende natuurbegraafplaats. Het voorkomt teleurstelling achteraf.
perceel met sedum en blauwe druifjes
***
Hieronder treft u een aantal voorbeelden van de verschillende visies en mogelijkheden inzake het oprichten van een grafmonument op een natuurbegraafplaats. (peiljaar 2014)
DE HOEVENS - "...Wie kiest voor natuurbegraven op Landgoed de Hoevens kiest ervoor het graf niet te onderhouden en daarmee de natuur met rust te laten. Een grafmarkering is mogelijk, echter enkel van vergankelijk materiaal, zoals van inheems hout, riet of wol..."
"...Natuurbegraafplaats de Hoevens wil een bijzondere en aangename plek zijn voor iedereen die begraven wil worden met volop ruimte voor een persoonlijke invulling..."
SLANGENBURG - "Grafvormen: Afhankelijk van de locatie biedt de natuurbegraafplaats 1 en 2 persoons graven aan. De graven staan op kaart volgens een vastgesteld patroon. Op van te voren aangemerkte graven is het mogelijk een boom te planten. Grafmarkering: Kenmerkend voor een natuurbegraafplaats is dat de afzonderlijke graven niet herkenbaar zijn, maar opgaan in het grote geheel. De natuur vormt het monument voor de overledenen. Na de ceremonie mogen er bloemen op het graf gelegd worden. Na ca. 2 weken worden de overblijfselen van de bloemen door de beheerder verwijderd. Er mogen geen nieuwe bloemen of andere markeringstekens gelegd worden. Op sommige boomgraven kan men zelf een boom laten planten. De gemeente heeft op een tekening vastgelegd op welke graven een boom geplant wordt. Men kan kiezen uit een lijst met vooraf geselecteerde boomsoorten. De gemeente levert en plant de boom. De kosten van het aanplanten van de boom zijn voor rekening van de aanvrager. De gemeente behoudt het beheertechnische onderhoud van de boom. Honden zijn niet toegestaan. DEN EN RUST Vanaf twee weken na de uitvaart u mag geen bloemen meer leggen bij het graf. De reden hiervoor is dat het natuurlijk aangezicht van de natuurbegraafplaats, dat in de eerste plaats een natuurgebied is, zo min mogelijk verstoord moet worden. In verband met het behoud van het natuurlijk evenwicht in het natuurgebied is het niet toegestaan om plantjes te planten of het graf op een andere manier te markeren met mos of schors en dergelijke."
NATUURBEGRAVEN NEDERLAND - NATUURMONUMENTEN - "Natuurmonumenten gaat tien tot 15 natuurgebieden aanbieden als natuurbegraafplaats. Op zo'n dodenakker mogen nabestaanden as van een overledene in een biologisch afbreekbare urn begraven. Een gedenkteken is verboden, maar het graf mag wel gemarkeerd worden met een schijf uit een boomstam. Natuurbegraven Nederland (NBN) gaat de laatste rustplaatsen voor Natuurmonumenten exploiteren. Deze organisatie bezit al een natuurbegraafplaats op de Veluwe en wil een tweede openen in Brabant. Het verschil met al oudere rustplaatsen in de natuur is dat er geen grafstenen, kruisjes of andere gedenktekens bovengronds zijn toegestaan, omdat de begraafplaatsen gewoon als natuurgebied onderhouden zullen worden."
BERGERBOS - ST. ODILIENBERG - "De rechthebbende bepaalt in overleg met de beheerder welk grafteken er op een eigen graf wordt geplaatst. De grafrechten zijn vanaf 20 tot 100 jaar en eventueel verlengbaar. Grafbedekking: U mag naar eigen inzicht het graf op een natuurlijke wijze inrichten. Planten uit tuincentra’s zijn niet toegestaan. Een lijst van bosplanten kunt u bekijken op onze website onder het menu ‘plantenlijst’. Zwerfkeien als grafmonument worden kosteloos ter beschikking gesteld. Deze kunnen op wens gegraveerd worden. Een eigen naambordje is in overleg mogelijk. Het plaatsen van (toepasselijke) kunstobjecten of een eigen creatie op het graf is in overleg mogelijk. Zaken die niet overeenstemmen met de natuur worden door de beheerder in bewaring genomen."
Natuurbegraafplaats WEVERSLO - "We kennen drie manieren om de plaats van een graf te herkennen: een grafmarkering, een grafmonument en een gedenkboom. De grafmarkering is een cijfercombinatie van drie cijfers voor de administratie en registratie. Dit cijfer staat vermeld op een registratieplaatje dat als markering bij het graf is aangebracht. Het grafmonument is een persoonlijk gedenkteken. Het is een houten schijf of een houtsculptuur van onbewerkt inlands hout. De afmeting is maximaal 60 cm hoog en de omvang is maximaal 20 x 30 cm. Een gedenkboom heeft de functie van een grafmonument. De te planten gedenkboom moet passen in het bosinrichtingsplan. De keuze van een grafteken dient altijd de goedkeuring van de beheerder te hebben. Plaatsing gebeurt altijd in overleg met de beheerder."
REIDERWOLDE Natuurbegraafplaats - "-Grafmarkeringen - De plaatsing van grafaanduidingen, gedenktekens, vindt plaats met gebruikmaking van natuurlijke materialen die van nature in het gebied voorkomen zoals zwerfstenen, boomstammen, boomwortels, takken, struiken of wilde planten.
-Inheemse bomen - Een inheemse boom kan dienen als grafmonument. De te planten gedenkboom moet passen in het bosbeheer.
-Inheemse struik - een inheemse struik in overleg met de beheerder.
-Wilde planten - Bijvoorbeeld Stinsenplanten, Margrieten, lelietjes van Dalen in overleg met de beheerder.
-Natuurlijke houten paal of boomstam - Hierbij kan ook - indien gewenst - een paal of boomstam worden geplaatst. Deze mag machinaal of handmatig vormgegeven zijn met een inscriptie. De palen mogen niet gelakt, geverfd of geprepareerd zijn. De paal mag eenmalig met plantaardige olie worden behandeld.
-Zwerfkei: - Een zwerfkei als grafmarkering – indien gewenst- met een sobere ingekerfde inscriptie.
-Boomwortels, takken - Onbewerkte boomwortels, takken, boomschijven of stammen."
Grafkei met diepe sporen
Bosgraf met zwerfsteen
Voorbeelden van een grafsteen op een natuurbegraafplaats
***
